SOS Approach to Feeding, Όταν τα παιδιά δεν τρώνε
Το SOS είναι μια αποτελεσματική μέθοδος, η οποία σχεδιάστηκε εδώ και 30 χρόνια από την Dr. Kay Toomey, με στόχο την αντιμετώπιση δυσκολιών και προβληματικών συμπεριφορών σίτισης σε παιδιά με διάφορες αναπτυξιακές ή μη διαταραχές.
Ποιοι διδάσκουν το πρόγραμμα;
Το SOS λειτουργεί μέσω διεπιστημονικής ομάδας, συμμετέχοντας διάφορες ειδικότητες θεραπευτών ή επαγγελματιών υγείας, όπως Εκπαιδευμένος στη Σίτιση και στο SOS Approach Λογοθεραπευτής και Εργοθεραπευτής, Ειδικός Διατροφολόγος, Παιδίατρος, Παιδοψυχολόγος, αξιολογώντας ολιστικά το παιδί όσον αφορά:
- Το οργανικό σύστημα
- Το μυϊκό σύστημα (oral motor)
- Το αισθητηριακό σύστημα και τον τρόπο επεξεργασίας
- Την διαδικασία μάθησης του παιδιού, τις αντιληπτικές του δεξιότητες, και την συμπεριφορά του
- Την ανάπτυξη
- Την διατροφή
- Το περιβάλλον
Σε ποιους απευθύνεται;
Απευθύνεται σε παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες σίτισης και προβληματικές συμπεριφορές όσον αφορά το φαγητό και την διατροφή τους. Βασική αρχή του προγράμματος είναι ότι η εκπαίδευση γίνεται μέσω παιχνιδιού και ότι «το παιδί έχει πάντα δίκιο», λαμβάνοντας υπόψιν τις ανάγκες του και το επίπεδο δεξιοτήτων τη δεδομένη στιγμή.
Διάρκεια του προγράμματος/ Δομή
Το SOS είναι ένα συστηματικό πρόγραμμα απευαισθητοποίησης, ενθαρρύνοντας το παιδί μέσω θετικών ενισχυτών από το φυσικό του περιβάλλον (πχ ως εργαλεία στοματοκινητικής ενδυνάμωσης χρησιμοποιούνται τροφές βάσει ιεραρχίας βαθμού δυσκολίας και εβδομαδιαίων στόχων). Το παιδί μαθαίνει να εξοικειώνεται και να εκπαιδεύεται στην σίτιση μέσω του παιχνιδιού με το ίδιο το φαγητό, χωρίς να πιέζεται και να στρεσάρεται.
Μαθαίνει σταδιακά να έρχεται σε επαφή με το φαγητό, πχ να δέχεται να το έχει μπροστά του, να το μυρίσει, να το αγγίξει, και έπειτα να δεχθεί να το ακουμπήσει με το στόμα του και κατά επέκταση να το γευτεί, και όταν αισθάνεται έτοιμο να το φάει.
Η διάρκεια του προγράμματος είναι ένα block 12 εβδομάδων κατά το οποίο εκπαιδεύονται και οι γονείς ή/και οι φροντιστές των παιδιών. Το πρόγραμμα μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε κάποιο κλινικό θεραπευτικό πλαίσιο είτε και στα πλαίσια σχολικού περιβάλλοντος, υπό τη μορφή ομάδων (group sessions) ή one to one session.
Στη περίπτωση που η εκπαίδευση σίτισης γίνεται ομαδική, η σύσταση των ομάδων γίνεται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια όπως η ηλικία, το επίπεδο δεξιοτήτων των παιδιών, τυχόν αλλεργίες, και οι στόχοι που έχουν τεθεί για την συγκεκριμένη ομάδα.
Αναλόγως με την εξέλιξη του παιδιού ενδέχεται να επαναληφθεί το block των 12 εβδομάδων πάνω από μία φορά. Σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος οι γονείς παίζουν καθοριστικό ρόλο μέσω της δικής τους εκπαίδευσης τους, ακολουθώντας συγκεκριμένες οδηγίες-βήματα από την θεραπευτική ομάδα του παιδιού.
Έξι σημαντικά βήματα όσον αφορά τη Σίτιση-Το φαγητό δεν ξεκινάει από το στόμα!
Αρχικά πρέπει να μπορεί κάποιος να δέχεται την όψη του φαγητού, ακόμα και απλά να βρίσκεται στον ίδιο χώρο/δωμάτιο με αυτό. Έπειτα, ίσως να μπορεί να έρθει σε επαφή με αυτό χωρίς όμως να χρειάζεται να το αγγίξει, πχ μέσω κάποιου σκεύους όπως πιρούνι ή κάποιο σκεύος κοπής όπως food chopper (υπό την επίβλεψη κάποιου ενήλικα αν πρόκειται για παιδί).
Ακόμα και η οσμή ή η μυρωδιά του φαγητού απαιτεί κάποια διεργασία και διαχείριση από τη πλευρά του ατόμου που βρίσκεται σε θεραπεία σίτισης. Μέσω του παιχνιδιού το παιδί μπορεί να επιχειρήσει να αγγίξει το φαγητό με τα δάχτυλά του, με τα χέρια του, με το στόμα του. Σκεφτείτε ότι ένα μωρό πρώτα μαθαίνει να τρώει και έπειτα αποκτά επίγνωση της γεύσης. Η γεύση ακολουθεί μερικά δευτερόλεπτα αργότερα, είτε ακουμπώντας το φαγητό με την άκρη της γλώσσας είτε βάζοντας το φαγητό στο στόμα και έπειτα φτύνοντάς το. Και τέλος μετά είμαστε έτοιμοι να το μασήσουμε και να καταπιούμε.
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στην γραμματεία του κέντρου και στους εξειδικευμένους SOS Feeding Therapy θεραπευτές της ομάδας μας.
Ιωάννα Μπαχά
Λογοπεδικός, PGDip, MSc-SLT
SOS Trained Feeding Therapist
https://sosapproachtofeeding.com/
“The SOS Approach to Feeding program was developed by and copyrighted by Dr. Kay Toomey. Please note, all materials, documents, and forms taken from the SOS Approach to Feeding program are copyrighted and cannot be reproduced in any form without the written permission of Dr. Kay Toomey. For more information on the SOS Approach to Feeding program, please visit www.sosapproach.com.”
